Gietijzer schoonmaken
Ondanks alle voordelen van gietijzer, zijn sommige mensen nog steeds een beetje terughoudend om de overstap te maken, en de reden hiervoor is dat gietijzer de reputatie heeft dat het moeilijk schoon te maken is en snel gaat corroderen, wat niet helemaal ongegrond is. Dat komt omdat als het niet goed wordt onderhouden en gecoat, gietijzer zal roesten en voedsel zal blijven plakken. Daarnaast is er veel verwarring over de beste manier om gietijzer schoon te maken en of je wel of geen water en zeep moet gebruiken.
De grote schoonmaak
Meestal kun je een gietijzeren pan schoonmaken door hem eenvoudig schoon te maken met een droge papieren handdoek of katoenen vaatdoek. Als de pan goed gecoat is, komen stukjes verbrand, vastzittend voedsel er meteen af. Als er hardnekkige stukjes achterblijven kan je ze het beste wegschrapen met een plastic spatel.
Als een droge handdoek of vaatdoek de pan niet schoonmaakt, kun je het beste gebruik maken van schoonmaakringen en wat water. Nu zouden sommige mensen misschien hun bedenkingen hebben bij de gedachte om gietijzer in water te wassen, vooral vanwege het verhoogde risico op roesten, maar als het goed is gedaan, hoef je je nergens zorgen over te maken.
Plaats de pan in de gootsteen, voeg ongeveer een halve centimeter warm water toe en strooi er een half kopje grof zout over. Schrob de pan onmiddellijk met de RVS schoonmaakringen of een gewone keukenspons. Het zout werkt als een schuurmiddel om voedselresten te verwijderen. Spoel de pan schoon met water en plaats – om roesten te voorkomen – de pan 10 minuten in de oven op 180º graden totdat hij helemaal droog is.
Haal de pan uit de oven en laat hem iets afkoelen, zo’n vijf minuten ongeveer. Druppel dan, terwijl het gietijzer nog warm is, een beetje lijnzaadolie, sojaolie of andere plantaardige olie met neutrale smaak in de pan (gebruik geen olijfolie). Vouw een papieren handdoek in een klein vierkant en gebruik deze om de olie in het oppervlak van de gietijzeren pan te verspreiden.
Als je kleine roestvlekjes op de pan ontdekt, gebruik dan de bovengenoemde zout-scrubtechniek om lichte oppervlakkige corrosie te verwijderen. Voor zwaar geroest gietijzer moet je echter wat agressiever zijn: vul de pan met heet water en een kleine hoeveelheid milde zeep en schrob het oppervlak schoon met een staalsponsje of, beter nog, de RVS schoonmaakringen.
Als dat echt niet werkt, spuit je de pan in met ovenreiniger. Wacht 10 minuten en schrob de roestige plekken vervolgens weg met een staalsponsje. Spoel de pan daarna grondig af met schoon water, droog hem in de oven voor 10 minuten op 180º graden en smeer hem daarna in met olie.
Gietijzer opbergen
Gietijzer is zwaar en kan lastig op te bergen zijn. Om heel eerlijk te zijn, bij mij thuis, staan de gietijzeren pannen soms gewoon op het gasfornuis. Maar als je ze gaat bewaren, raad ik aan om ze op te hangen – natuurlijk met een geschikte zware haak – of om ze gestapeld op een plank te bewaren met een stuk keukenpapier tussen elke pan.
Zorg er altijd voor dat het gietijzer helemaal droog is je het opbergt. Zelfs de geringste vochtigheid zal de pan doen roesten en om dat enigszins tegen te gaan raadt ik je aan om een papieren handdoek in de pan te leggen om overtollig vocht te absorberen.